ریزش موی صورت در مردان و مخصوصا افراد دارای ریش می تواند بسیار نمایان باشد. وجود مناطق بدون مو در ریش می تواند سبب تغییر ظاهر فرد شود. یکی از عوامل بروز ریزش موی صورت، آلوپسی باربا است. در این بیماری، بخش هایی از ریش در نواحی فک، چانه، گردن یا گونه ها دچار ریزش مو شده و پوست آن ها نمایان می شود. این نواحی در ابتدا کوچک و معمولا دایره وار هستند. همگام با پیشروی بیماری، نواحی یاد شده به یکدیگر پیوسته و مناطق بزرگتری را تشکیل می دهند.
ریزش موی صورت، نوعی ویژه از ریزش موی سکه ای است که در ریش بروز داده و یک اختلال خود ایمنی به شمار می رود. آلوپسی باربا در حدود 2 درصد مردان را تحت تاثیر قرار می دهد.
علت بروز نواحی بدون مو در ریش
علاوه بر آلوپسی باربا، عوامل دیگری نیز می توانند سبب ریزش مو شوند که در پایین به توضیح هر کدام پرداخته شده است:
1- آلوپسی باربا
آلوپسی باربا یک اختلال خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی به فولیکول های مو حمله می کند. این حمله، ریزش ناگهانی تار های مو در یک ناحیه از صورت را رقم می زند (آلوپسی ریش). عوامل بسیاری سبب بروز این بیماری شده که از جمله آن ها می توان به عدم تعادل هورمونی، رژیم غذایی، دیابت، اگزما، پیسی، مشکلات تیروئیدی، سبک زندگی، ویروس ها و مصرف برخی دارو ها اشاره کرد.
2- عفونت قارچی
نواحی ریزش مو اغلب دچار پوسته ریزی، قرمزی و عفونت می شوند. این عفونت اغلب در آب و هوای گرم و مرطوب رواج دارد. کشاورزان به دلیل تماس با محیط کشاورزی و حیوانات، قربانی های رایج این بیماری هستند.
3- اختلالات خود ایمنی
برخی اختلالات خود ایمنی یا التهابی همچون لوپوس دیسکوئید، سبب تخریب دائمی فولیکول های مو و کاهش تراکم مو ها می شوند. این بیماری با نام آلوپسی سیکاتریسیل شناخته شده و معمولا سبب بروز جای زخم در نواحی مبتلا می شود.
4- شیمی درمانی
شیمی درمانی معمولا جهت درمان سرطان به کار رفته و می تواند به درجات مختلفی از ریزش مو در سر تا سر بدن منجر شود. افراد مختلف واکنش های متفاوتی نسبت به شیمی درمانی خواهند داشت. در حالی که برخی افراد مو های خود را از دست می دهند، برخی دیگر انواعی از ریزش یا کم پشت شدن آن ها را تجربه می کنند.
5- عادت های ناسالم
برخی عادت های ناسالم می توانند عامل ریزش مو های ریش باشند. آلوپسی کششی عنوانی است که به ریزش موی ناشی از اصلاح بیش از حد یا کشیده شدن تار های مو داده می شود. این فشار ها حتی می توانند به تشکیل جای زخم نیز منجر شوند. از سوی دیگر، تریکوتیلومانیا یک اختلال وسواسی است که افراد مخصوصا در مواقع استرس یا اضطراب به صورت ناخودآگاه مو های خود را می کشند.
درمان آلوپسی باربا
ریزش مو ها در صورتی که چندان شدید نباشد، معمولا به صورت خود به خود درمان می شود. با این حال، در صورتی که ریزش موی ریش تکرار شود، بسته به شرایط ممکن است به مداخله پزشکی یا درمانی نیاز باشد. برخی از گزینه های درمانی رایج برای ریزش موی صورت در پایین بیان شده اند:
✔️ استروئید ها
از آن جایی که آلوپسی باربا یک اختلال خود ایمنی است، دارو های استروئید اغلب اولین گزینه های درمانی جهت کاهش التهاب هستند. استروئید ها به صورت پماد های موضعی یا دارو های تزریقی استفاده می شوند.
✔️ ماینوکسیدیل
اعمال ماینوکسیدیل موضعی 2 تا 5 درصد به صورت 2 بار در روز می تواند ریزش مو را کاهش داده و رشد مو ها را تحریک کند. این دارو در این زمینه به تایید سازمان غذا و داروی آمریکا رسیده و نتایج کامل آن ظرف مدت 3 ماه پدیدار می شوند.
✔️ درمان PRP
تزریق PRP یا پلاسمای غنی از پلاکت، یک درمان موثر برای ریزش موی ناشی از آلوپسی است. در این فرایند، پلاکت های فعال از خون بیمار جدا شده و جهت تحریک رشد مو ها به نواحی دچار ریزش مو تزریق می شوند. این تزریق ها در 3 مرحله ظرف مدت 6 هفته تزریق شده و نتایج آن ها ظرف یک سال مشخص می شود.
✔️ درمان با اشعه فرابنفش
نور درمانی با استفاده از امواج فرابنفش (نوع B) با این که تکنیک محبوبی نیست اما برای برخی بیماران مبتلا به ریزش مو مفید است.
✔️ درمان های خانگی
تاثیر گذاری درمان های خانگی در زمینه کاهش ریزش موی ریش تاکنون از نظر علمی تایید نشده است. با این حال، این موارد مضر نبوده و می توان آن ها را امتحان کرد. برخی درمان های خانگی رایج در این زمینه به شرح زیر هستند:
- آب سیر
- آلوئه ورا
- روغن بادام، نارگیل یا کرچک
- روغن ماهی
- روغن های ضروری همچون اسطوخودوس، رزماری و گرانیوم (گل شمعدانی)
- چای سبز سرد شده
- جوانه گندم
- رایحه درمانی
- طب سوزنی
✔️ مکمل های تغذیه ای
در صورتی که کمبود مواد مغذی عامل ریزش مو باشد، مصرف مکمل هایی همچون روی یا بیوتین می تواند در مبارزه با این مشکل مفید باشد. با این حال، قبل از مصرف هر گونه دارو یا مکمل باید با پزشک مشورت کرد.
بازگشت مو های نواحی مبتلا چه مدت طول می کشد؟
مدت زمان رشد دوباره مو های این نواحی به شدت مشکل بستگی دارد. در صورتی که تنها چند ناحیه کوچک دچار ریزش مو شده باشند، رشد کامل این مو ها ظرف 6 تا 12 ماه بروز می دهد. این رشد می تواند به صورت خود به خودی و بدون هر گونه درمان باشد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
برای درمان آلوپسی باربا چه باید کرد؟ پزشک بهترین فرد برای تشخیص جدی بودن یا نبودن مشکل ریزش مو است. او جهت تشخیص علت دقیق ریزش مو های ریش، انجام آزمایش هایی همچون نمونه برداری پوستی یا آزمایش خون را تجویز می کند. بسته به نتایج این آزمایش ها، پزشک بهترین گزینه درمانی را پیشنهاد می دهد. درمان هایی همچون تزریق استروئید یا درمان با امواج فرا بنفش باید فقط توسط پزشک متخصص انجام شوند.
همچنین، افراد مبتلا به عفونت های قارچی طولانی مدت باید جهت جلوگیری از بروز عوارض در آینده، به پزشک مراجعه کنند.
نتیجه گیری
نواحی مبتلا به ریزش مو در ریش در اثر عوامل متعددی بروز می دهند. این عارضه از نظر سلامتی مشکلی ایجاد نکرده اما می تواند بر احساس فرد نسبت به خود تاثیر گذار باشد. به همین دلیل، شناسایی و درمان عامل زمینه ای آن اهمیت دارد. رشد مجدد مو ها و مدت زمان آن به شدت ریزش مو و نوع عامل زمینه ای بستگی دارد.
