خشکی دست ها یک پدیده بسیار رایج است که اغلب در اثر عوامل محیطی به وجود می آید. افرادی که به طور مرتب به شستن ظرف ها مشغول بوده یا در آب و هوای سرد و خشک زندگی می کنند، بیش از دیگران به خشکی دردناک دست ها مبتلا می شوند. عوامل اولیه بروز این مشکل شامل آب و هوا، محرک های محیطی و بیماری ها می شوند.
این آب و هوا معمولا در فصل زمستان وجود داشته و توانایی بدن را در حفظ رطوبت کاهش می دهد. کمبود رطوبت در هوا سبب خشکی پوست و دست ها می شود. افرادی همچون پزشک ها و پرستاران که به طور مرتب دست های خود را شسته یا از مواد ضد عفونی کننده استفاده می کنند، بیش از دیگران به خشکی دست ها دچار می شوند.
دسته ای دیگر از افراد مستعد، کسانی همچون آرایشگران یا کارگران رستوران ها هستند که به طور مداوم در تماس با مواد شیمیایی و شوینده ها قرار دارند. خشکی دست ها می تواند ناشی از بیماری های زمینه ای نیز باشد.
دیابت، لوپوس پسوریازیس و اگزما نمونه هایی از این بیماری ها هستند. در ادامه مطلب، در رابطه با درمان خشکی پوست دست مطالبی را توضیح خواهیم داد.
درمان خشکی پوست دست در خانه
استفاده متداول از مرطوب کننده، یک درمان خانگی محبوب برای رفع خشکی دست ها به شمار می آید. افراد مبتلا به خشکی دست، می توانند روش های زیر را به عنوان اولین خط درمان امتحان کنند:
1- استفاده از مرطوب کننده ها
بسیاری از مرطوب کننده ها به طور ویژه برای دست ها تولید شده و در بازار به فروش می رسند. افراد باید جهت جبران رطوبت از دست رفته بدن، بعد از هر بار شستشوی دست ها از مرطوب کننده استفاده کنند. برخی روغن ها همچون روغن نارگیل نیز می توانند نتایج مشابهی را به افراد هدیه دهند.
2- محافظت از پوست
نور خورشید می تواند سبب خشکی، سوختگی و دیگر مشکلات شدید سلامتی شود. در صورت قرار گیری طولانی مدت در معرض نور خورشید، باید تمامی سطوح بدن از جمله دست ها را پوشاند. پوشاندن دست ها در این گونه موقعیت ها از خشک شدن آن ها پیشگیری خواهد کرد.
3- درمان در طول شب
برخی افراد مبتلا به خشکی شدید دست، این روش را مفید می دانند. در این روش، فرد مقدار زیادی کرم یا پماد مرطوب کننده بر روی دست خود قرار داده و سپس آن ها را در دستکش قرار می دهد. با وجود این پوشش، دست ها بیشترین حد رطوبت را جذب کرده و از خشکی رهایی می یابند.
4- مصرف آلوئه ورا
آلوئه ورا، به دلیل ویژگی های آنتی بیوتیک و ضد التهابی خود در تولید بسیاری از محصولات پوستی به کار می رود. این گیاه در فروشگاه های مختلف به فروش رسیده و می توان به عنوان یک مرطوب کننده ایمن و طبیعی از آن استفاده کرد.
5- اجتناب از مصرف صابون
مواد شیمیایی به کار رفته در صابون ها اغلب سبب خشکی پوست دست ها می شوند. جهت پیشگیری از خشک شدن دست ها، باید تا حد امکان از شستشوی فراوان آن ها خودداری کرد.
6- پوشیدن دستکش
پوشیدن دستکش در هنگام تماس با آب، به پیشگیری از خشک شدن آن ها کمک می کند. افرادی که دست هایشان به طور روزانه زمان زیادی با آب تماس دارد، باید از دستکش استفاده کنند. قرار گیری طولانی مدت دست در معرض آب، چربی طبیعی روی پوست را از بین برده و سبب خشکی دست می شود.
7- استفاده از رطوبت ساز
افراد مبتلا به مشکلات تنفسی جهت بهبود توانایی تنفس خود اغلب از دستگاه های رطوبت ساز استفاده می کنند. این دستگاه ها علاوه بر این مزیت، در جلوگیری از خشکی پوست نیز نقش مهمی ایفا می کنند. کسانی که در آب و هوای سرد و خشک زندگی می کنند، بیشترین استفاده را از این دستگاه خواهند برد. با این که رطوبت ساز را در هر اتاقی می توان قرار داد، اما بهترین محل برای آن اتاق خواب و در نزدیکی تخت است.
8- کاهش استرس
در افراد مبتلا به اگزما، استرس می تواند سبب طغیان بیماری شود. این بیماران، با کاهش استرس می توانند از خشکی پوست دست ها و دیگر نواحی بدن خود جلوگیری کنند.
9- اجتناب از سشوار های مخصوص دست
سشوار های پر حرارت سبب خشکی پوست و دست ها می شوند. افراد می توانند به جای استفاده از این دستگاه ها، از یک دستمال استفاده کنند.
10- استفاده از لایه بردار ها
لایه برداری می تواند سلول های مرده، خشک و آسیب دیده پوست را از بین برد. افراد می توانند از محصولات تجاری، سنگ پا یا محلول های خانگی برای لایه برداری استفاده کنند. با ترکیب روغن زیتون و 1 تا 2 قاشق غذا خوری شکر گرانوله شده، می توان یک محلول لایه بردار مناسب تهیه کرد.
11- حمام با بلغور جوی دو سر
با اضافه کردن بلغور جوی دو سر پخته یا خام به وان حمام و قرار گرفتن در آن، می توان به جوانسازی پوست خود کمک کرد. این بلغور را می توان در ترکیب با آب یا روغن هایی همچون روغن زیتون به روتین حمام خود اضافه کرد.
درمان پزشکی خشکی پوست دست
درمان های پزشکی بیشتر بر رفع عامل زمینه ای آن تمرکز دارند. برخی از این درمان ها، مشکلاتی همچون پسوریازیس و اگزما را هدف قرار می دهند. در صورت تجربه هر کدام از موارد زیر باید به پزشک مراجعه شود:
- خونریزی
- تغییر رنگ
- تورم
- خروج ترشحات از زخم های باز
- قرمزی شدید
در صورت بدتر شدن خشکی یا عدم کفایت درمان های خانگی، باید به پزشک متخصص پوست و مو مراجعه کرد.
چگونه می توان از خشکی دست ها پیشگیری کرد؟
پیشگیری به موقعیت فرد بستگی دارد. برای مثال، افرادی که دست های خود را به طور مرتب شستشو می دهند، باید بلافاصله پس از شستن از محصولات مرطوب کننده استفاده کنند. همچنین، بهتر است به جای سشوار های دست از دستمال استفاده شود. افرادی همچون کارکنان رستوران ها که به دلیل شغل خود روزانه در تماس فراوان با آب قرار دارند باید استفاده از دستکش را مد نظر قرار دهند.
مبتلایان به اگزما و دیگر مشکلات پوستی با پیشگیری از طغیان بیماری خود، به رفع خشکی دست ها کمک خواهند کرد. این پیشگیری می تواند شامل مراجعه به روانشناس و کاهش استرس باشد. در آخر، باید مدت زمان قرار گیری در معرض نور خورشید را کاهش داد.
نتیجه گیری
خشکی دست ها، پدیده ای طبیعی است که اغلب افراد به صورت گاه به گاه آن را تجربه می کنند. در اغلب موارد، پماد های بدون نسخه و درمان های خانگی برای رفع و پیشگیری از بروز آن کافی هستند. در صورت تجربه علائم دیگر یا عدم مشاهده هر گونه بهبودی باید به پزشک متخصص پوست و مو مراجعه کرد.