گاهی اوقات در هنگام رفتن به خواب شبانه پا ها شروع به خارش کرده و حتی با خاراندن دوباره و دوباره آن ها این خارش از بین نمی رود. این خارش معمولا ارتباطی با پوشیدن یک جوراب خاص یا ملحفه های رخت خواب نداشته و معمولا به صورت ناگهانی بروز می دهد. اما علت خارش پا در شب چیست؟ در این مطلب قصد داریم علت، ماهیت و راه مقابله با این مشکل را بررسی کنیم.
در زمینه علت خارش پا در شب فرضیه های متعددی بیان شده که البته اغلب آن ها احتمالا صحیح نباشند. یکی از این فرضیه ها چنین است که افراد در هنگام شب در معرض عوامل حواس پرتی کمتری بوده و خارش پا های خود را بیشتر احساس می کنند.
اما مساله به این سادگی به نظر نمی رسد. یک فرضیه جدید تر بیان دارد که خارش شب هنگام، می تواند در اثر تغییر ساعت بدن در انتهای روز باشد. در هنگام شب، مواد شیمیایی ضد التهاب در بدن کمتر بوده و پیام های عصبی خارش بهتر به سیستم احساسی مغز می رسند.
عامل خارش پاها چیست؟
متخصصان پوست هنگامی که این سوال را از مراجعان خود می شنوند، با کشیدن یک نفس عمیق بیان می کنند که عوامل خارش پا بسیار متنوع هستند. در حالی که برخی از این عوامل ساده هستند، برخی نیز پیچیده به شمار می آیند. از جمله این عوامل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
بیماری پای ورزشکاران
هنگامی که بیماری با شکایت از خارش پا به پزشک متخصص پوست مراجعه می کند، اولین اقدام او معاینه بین انگشتان پا و جستجوی قرمزی، پوسته ریزی و ترک های پوستی خواهد بود. این علائم معمولا نشان دهنده بیماری پای ورزشکاران بوده و درمان آن شامل خشک نگه داشتن پا تا بیشترین حد ممکن و استفاده از دارو های بدون نسخه ضد قارچ است.
خشکی پوست
همگام با افزایش سن، توانایی پوست در حفظ آب در لایه های فوقانی خود کاهش می یابد. علاوه بر آن، این لایه ها به دلیل راه رفتن در طول روز می توانند ضخیم و خشک شوند. تمامی این عوامل در بروز خارش پا نقش خواهند داشت.
اعمال پماد های مرطوب کننده به پا در هنگام شب، می تواند از بروز این مشکل جلوگیری کند. قدرت پماد ها در مرطوب کردن پوست نسبت به لوسیون ها بیشتر است. هر چه غلظت و لغزندگی این محصولات بیشتر باشد، آب رسانی آن ها به پوست بالاتر خواهد بود.
بیماری های پوستی همچون اگزما و پسوریازیس
این بیماری ها بر پوست تمامی بدن از جمله پا اثر گذاشته و سبب خارش آن ها می شوند.
دیگر مشکلات سلامتی
آسیب عصبی ناشی از دیابت کنترل نشده همچون بیماری های کبدی، می تواند سبب خارش پا شود. گاهی اوقات، خارش بدن بیانگر وجود بیماری های زمینه ای است که ممکن است تنها به پا ها محدود نشود.
البته، هر خارشی بیانگر مشکلات بزرگی همچون موارد ذکر شده نبوده اما در صورت تداوم یا شدت یافتن آن ها باید به پزشک مراجعه شود. خارش پا می تواند در اثر نارسایی دستگاه های چندگانه بدن نیز باشد. خارش تنها یک علامت نبوده و انواع مختلفی را شامل می شود.
چگونه می توان از خارش پا در شب جلوگیری کرد؟
روش های رفع این خارش نسبتا ساده و به صورت زیر هستند:
- استفاده از مرطوب کننده
- در صورت خشکی شدید پوست پا، می توان از مرطوب کننده های قوی بهره برد.
- استفاده از دارو های حاوی منتول
- احساس خنکی ناشی از منتول با تاثیر گذاری بر رشته های عصبی، سبب کاهش میل به خاراندن پا ها می شود.
مدیریت استرس
گاهی اوقات، چرخه معیوبی از خارش و استرس شکل می گیرد. در این چرخه فرد دچار خارش شده و در اثر آن استرس را تجربه می کند. همین استرس نیز بر شدت خارش افزوده و خارش نیز استرس را بیشتر می کند.
استرس حتی در بروز خارش های گاه به گاه نیز، می تواند نقش داشته باشد. با این که داشتن استرس عامل بروز همه خارش ها نیست اما توانایی تشدید آن ها را دارد.