لیکن پلان، نوعی بیماری پوستی طولانی مدت است که در دهان و گاهی اوقات دیگر نقاط بدن رخ می دهد. زمانی که این بیماری در دهان ظاهر می شود، لیکن پلان دهانی نامیده می شود. این بیماری خود به خود رخ می دهد یا به عنوان بخشی از یک بیماری، نقاط دیگر بدن را درگیر می کند. لیکن پلان دهانی، معمولاً از سنین میانسالی به بعد رخ می دهد و زنان بیشتر از مردان به آن دچار می شوند.
علائم و نشانه های لیکن پلان دهانی چه مواردی هستند؟
لیکن پلان به شکل های متفاوتی ظاهر می شود. رایج ترین نشانه های آن لکه های سفید در پوشش مخاطی دهان (معمولاً در گونه ها، زبان و لثه ها) می باشد. این لکه ها به بدن آسیبی نمی رسانند، اما گاهی اوقات باعث بروز قرمزی، زخم یا به ندرت تاول و نیز لکه های سفید می شوند. در این صورت، ممکن است خوردن غذاهای داغ و یا تند برای شما دردناک باشد.
علت لیکن پلان دهانی چیست؟
معمولاً لیکن پلان دهانی، پس از معاینه دقیق توسط متخصص تشخیص داده می شود. ظهور و علائم لیکن پلان دهانی، می تواند شبیه به برخی از اختلالات دیگر باشد، بنابراین معمولاً برای اطمینان از تشخیص درست به نمونه برداری نیاز است. نمونه برداری، عمل بسیار ساده ای است که تحت بی حسی موضعی انجام می شود و قطعه ی کوچکی از بافت دهان خارج می شود. این ناحیه معمولاً ظرف مدت 7 تا 10 روز بهبود پیدا می کند.
درمان لیکن پلان دهانی چه چیزی است؟
معمولاً لیکن پلان دهانی وقتی که علائم دردناک دارد، باید تحت درمان قرار بگیرد. گاهی اوقات بیمارانی که لکه های سفید دارند، دردی احساس نمی کنند، اما از ناهمواری خفیف پوشش مخاطی دهان خود شکایت دارند که این شرایط معمولاً نیازی به درمان ندارد.
زمانی که لیکن پلان دهانی نیاز به درمان دارد، معمولاً از کرم کورتیکواستروئید استفاده می شود. برخی از نقاط دهان ممکن است به درمانهای دیگری مانند استعمال سرکوب کننده های ایمنی، روی نقطه مورد نظر نیاز داشته باشند. به ندرت ممکن است لازم باشد که قرص های کورتیکواستروئید یا موارد مشابه دیگری را مصرف کنید.
آیا لیکن لیکن پلان دهانی از بین می رود؟
معمولاً لیکن پلان دهانی هیچگاه از بین نمی رود. معمولاً این لکه های سفید بر روی پوشش مخاطی دهان بیماران باقی می مانند. درمان، درد را کمتر می کند، گرچه، معمولاً از قبل نمی توان گفت چه زمانی این شرایط دردناک می شود.
آیا لیکن پلان دهانی عوارض طولانی مدت دارد؟
بین لیکن پلان دهانی و سرطان دهان، رابطه ی مستقیم وجود دارد. تقریبا 1 تا 3 درصد بیمارانی که برای مدت زمانی طولانی به لیکن پلان دهانی مبتلا بوده اند، دچار سرطان دهان می شوند. رابطه ی دقیق بین لیکن پلان دهانی و سرطان مشخص نیست و تنها تعداد بسیار کمی از بیماران مبتلا به لیکن پلان دهانی، دچار سرطان می شوند.
آیا می توانم از لیکن پلان دهانی پیشگیری کنم؟
از آنجا که علت این بیماری شناخته شده نیست، پیشگیری از وقوع لیکن پلان دهانی غیر ممکن است. برای کاهش خطر بیماری جدی مخاط دهان، باید این نکات را رعایت کنید:
- سیگار نکشید.
- از مصرف زیاد الکل خودداری کنید.
- مقدار زیادی ماهی و سبزیجات تازه بخورید.
شما چه لیکن پلان دهانی داشته باشید یا نه، باید دهان خود را در آخر شب و حداقل یک بار در روز با خمیر دندان فلوراید تمیز کنید. همچنین باید توسط یک دندانپزشک سلامت دندانها و لثه های خود را چک کنید، به طوری که بتوانید هرگونه تغییر در پوشش مخاطی دهان خود را به آسانی کشف کنید.